Zielone osiedla – czyli o tym jak zachować równowagę w mieście
Przestrzeń miejskich i podmiejskich osiedli ulegała zmianie przez lata. Kształtowały je potrzeby mieszkaniowe, możliwości architektonicznie i przede wszystkim – wykonawcze, a także – trendy. Na pierwszy rzut oka można ocenić co w przypadku wybranej przestrzeni było na pierwszym planie: ekonomika czy estetyka. Często aspekty te były skutecznie łączone.
Współcześnie osiedle to przestrzeń do życia, która musi spełniać wyśrubowane wymagania. Ekologia, dbałość o zdrowie, przestrzeń sprzyjająca odbudowie sił po pracy czy wspomagająca życie rodzinne – to elementy, które łączą zielone osiedla.
Zielone osiedla i przestrzenie miejskie to nie tylko idea miast-ogrodów, skupionych w terenach podmiejskich, satelitach metropolii. Te specyficzne byty realizowane wg koncepcji Ebenezera Howarda – brytyjskiego planisty i urbanisty, to przestrzenie przeznaczone w założeniu dla ludzi pracy, którzy tak potrzebni w miastach, przenosili się z terenów wiejskich. W mieście jednak cierpieli na niedostatek godnych i dobrze zorganizowanych przestrzeni do życia. Te nie były bowiem odpowiednio zaplanowane ani przystosowane. Wyzwanie podejmowano na różne sposoby.
Zieleń w historii miejskich dzielnic
Polskie miasta, dzielnice i podmiejskie zielone sielanki reprezentują różne style. Podmiejskie miejscowości mające być zapleczem mieszkaniowym ewoluowały czasem w dzielnice willowe – jak w przypadku Milanówka czy Podkowy Leśnej, nie spełniając ostatecznie swojego założenia. Zupełnie różne historie, choć w gruncie rzeczy podobne – zielone motywacje związane z równowagą przestrzeni do życia i zabudowy mieszkaniowej odnajdziemy w historii miejskich dzielnic – krakowskiej Nowej Huty, gdyńskiej Kamiennej Góry, dzielnicy Dziesiątej w Lublinie czy wrocławskich Księży Małych. Warszawa wraz ze swoimi satelitami na linii WKD również pokazuje specyfikę modelu, który na przykładzie Otwocka omawiany jest, jako ten, gdzie budownictwo społeczne dla środowisk robotniczych przerodziło się w czasem raczej w zaplecze wypoczynkowe mieszkańców stolicy.
Zieleń miała być nieodłączne częścią społecznej przestrzeni miast i planowanych przestrzeni podmiejskich. Tak jak planowano zaplecze edukacyjne, usługowe czy handlowe – w przestrzeń wplatano nieodłączne elementy: parki, alejki, ogrody, place zabaw. Odrębną kategorią były również ogródki działkowe, które miały zagwarantować każdemu mieszkańcowi miasta odrobinę bezpośredniego kontaktu z naturą z możliwością uprawy nie tylko kwiatów, ale przede wszystkim własnych owoców i warzyw. Dziś kojarzone ze społecznościami seniorów, w rzeczywistości coraz częściej aranżowane są na tereny głównie rekreacyjne. XX wieczna idea miast-ogrodów zakładała także, że budownictwo nie może przytłaczać – budynki miały mieć więc maksymalnie kilka kondygnacji.
Architektura krajobrazu miast w XXI
Architektura krajobrazu miast w XXI wieku to wymóg zielonego myślenia dla wspólnej przyszłości. Stąd też wygląd nowoczesnych osiedli. Choć idea jest wspólna z tą sprzed dziesięcioleci – która pierwotnie skierowana była do mieszkańców wsi, przenoszących się do miasta – okazała się uniwersalna. Także więc dla pokoleń, które już nie znają innego życia niż miejskie, proponuje podobne rozwiązania, choć wsparte zupełnie inna już wiedzą, i napędzane świadomością jak najbardziej współczesnych zagrożeń.
Dobrze pomyślana i starannie wykonana architektura krajobrazu oraz elementy zielonej architektury wtopione w tkankę osiedli to wspaniały, naturalny sposób na rozwój miast. Zielone osiedla pomagają kompleksowo zadbać o potrzeby mieszkańców, w maksymalnym stopniu redukując przy tym negatywne skutki oddalenia człowieka od natury.
Fot. Realizacja Hadart
Zapraszamy do współpracy przy zielonych projektach! > Kontakt
-
Czym jest budownictwo zrównoważone?
-
Certyfikat GREENPASS – Zielony Certyfikat dla Zrównoważonego Rozwoju
-
Jak zielone ściany wpływają na wartość nieruchomości – przewodnik dla inwestorów