Ślad węglowy w Polsce: jak wypadamy na tle Europy i co możemy poprawić?

Ślad węglowy w Polsce to miara całkowitej emisji gazów cieplarnianych wynikającej z działalności różnych sektorów gospodarki. Obliczanie tego wskaźnika jest obowiązkowe dla dużych przedsiębiorstw od 2016 roku, obejmując emisje z bezpośredniego spalania paliw oraz zużycia energii. Od 2021 roku obowiązek ten rozszerzył się na inne aspekty, takie jak podróże służbowe i zakupy.

Od 2024 roku, zgodnie z dyrektywą CSRD (Corporate Sustainability Reporting Directive), obowiązek raportowania obejmie również średnie przedsiębiorstwa spełniające dwa z trzech kryteriów: 

• obrót powyżej 40 mln euro,
• aktywa powyżej 20 mln euro
• lub zatrudnienie co najmniej 250 osób. 

Nowe regulacje wymagają pełnego uwzględnienia emisji z całego łańcucha dostaw (tzw. Scope 1, 2 i 3), co zmusza firmy do bardziej kompleksowego monitorowania swojego wpływu na środowisko.

Presja na wdrożenie strategii dekarbonizacji staje się coraz większa, a przedsiębiorstwa muszą nie tylko raportować, ale również poprawiać efektywność energetyczną i podejmować kroki w celu ograniczenia emisji.

Obliczana emisja CO2 związana z działalnością przedsiębiorstw opiera się na szczegółowej analizie całego cyklu życia produktów oraz procesów produkcyjnych. Zgodnie z GHG Protocol, emisje dzieli się na trzy zakresy:

• Zakres 1: bezpośrednie emisje z działań wewnętrznych, takie jak spalanie paliw;
• Zakres 2: pośrednie emisje związane z zużyciem energii zakupionej;
• Zakres 3: pośrednie emisje, obejmujące dostawców, klientów i inne źródła zewnętrzne.

Zrozumienie tej metodologii jest istotne dla firm dążących do efektywności energetycznej oraz podejmowania działań ograniczających emisję CO2.

W badaniach dotyczących śladu węglowego w Polsce w 2023 roku ujawniono istotne informacje, które ilustrują aktualny stan odpowiedzialności ekologicznej firm. Statystyki pokazują, że ponad połowa ankietowanych firm, dokładnie 53 proc., nie oblicza swojego śladu węglowego. 

Zaledwie 47 proc. posiada te dane. Z wśród firm, które podejmują się tego zadania, 18 proc. zwiększyło zakres obliczeń, podczas gdy 5 proc. zgłosiło jego zmniejszenie.

Statystyki w 2023 i 2024 roku

W kontekście zmiany klimatu, znaczenie dekarbonizacji w strategiach biznesowych wzrosło w I półroczu 2023 roku dla 60 proc. firm. Z tego 20 proc. uznaje ten wzrost za znaczący. 

Ponadto, 52 proc. badanych zauważyło zwiększone zaangażowanie pracowników w działania proekologiczne. 

Równocześnie 51 proc. przedsiębiorstw zaobserwowało wzrost presji ze strony otoczenia biznesowego na wdrażanie rozwiązań zwiększających efektywność dekarbonizacji.

Porównanie z innymi krajami europejskimi

Na tle innych krajów europejskich, Polska boryka się z problemem efektywności ekologicznej. Średni wynik wskaźnika IDPG wynosi 61 punktów, przy tym 50 punktów oznacza neutralny rezultat. Polska pozostaje jednym z najbardziej emisyjnych krajów w Unii Europejskiej. 

Docelowo, zgodnie z wymaganiami Unii Europejskiej, kraj ma dążyć do neutralności klimatycznej do 2050 roku, co wiąże się z koniecznością redukcji emisji gazów cieplarnianych o 55% do 2030 roku w porównaniu z poziomami z 1990 roku.

Chcąc poprawić efektywność energetyczną swojej firmy i obniżyć ślad węglowy, zachęcamy do skorzystania z doświadczenia Hadart – eksperta w dziedzinie zrównoważonych rozwiązań dla biznesu. Pomagamy wdrażać strategie, które redukują emisję CO₂ i dostosowują biznes do europejskich standardów ekologicznych.

Redukcja emisji szkodliwych gazów ma istotne znaczenie dla ochrony środowiska i poprawy jakości życia. Zmiana klimatu to globalny problem, który dotyka wszystkie aspekty funkcjonowania społeczeństw, a jego skutki są odczuwalne na wielu płaszczyznach. Dlatego konieczne staje się podjęcie działań mających na celu ograniczenie emisji CO2 oraz innych gazów cieplarnianych.

Wpływ na środowisko

Ślad węglowy jest miarą całkowitej emisji gazów cieplarnianych, co pokazuje istotne powiązanie między działalnością człowieka a zmianami klimatu. Działania na rzecz redukcji emisji przyczyniają się do poprawy jakości powietrza oraz bioróżnorodności. 

Korzyści dla zdrowia publicznego

Podjęcie działań na rzecz redukcji emisji wiąże się również z korzyściami dla zdrowia publicznego. Zanieczyszczenie powietrza, będące efektem wysokiego poziomu emisji, jest jedną z głównych przyczyn chorób układu oddechowego oraz innych schorzeń. 

Wzrost świadomości na temat śladu węglowego powoduje, że konsumenci coraz częściej poszukują produktów, które są zgodne z zasadami zrównoważonego rozwoju. Ponadto, projekty dotyczące obniżenia emisji w sektorze rolniczym, takie jak dążenie gospodarstw mlecznych do redukcji CO2, wskazują na możliwość wprowadzenia prozdrowotnych skutków tych działań.

W Polsce znaczącymi źródłami emisji CO2 są sektory energetyki, transportu oraz rolnictwa. Każdy z tych obszarów przyczynia się do całkowitych emisji gazów cieplarnianych w istotny sposób, co stawia przed Polską wyzwania związane z zrównoważonym rozwojem.

Energetyka

Sektor energetyczny odpowiada za około 38% całkowitych emisji CO2. Większość energii wytwarzana jest z paliw kopalnych, takich jak węgiel i gaz ziemny. Przejście na odnawialne źródła energii staje się kluczowe, aby ograniczyć wpływ energetyki na środowisko oraz wspierać zrównoważony rozwój.

Transport

Transport w Polsce generuje znaczne ilości zanieczyszczeń, głównie z ruchu drogowego. W miastach, gdzie połączenia komunikacji publicznej i prywatnej są intensywne, emisja CO2 z tego sektora jest szczególnie wysoka. Wzrost inwestycji w transport publiczny oraz promowanie alternatywnych sposobów poruszania się mogą znacząco wpłynąć na zmniejszenie emisji.

Rolnictwo

Rolnictwo przyczynia się do emisji gazów cieplarnianych poprzez generację metanu i podtlenku azotu. Właściwe zarządzanie gospodarstwami oraz wdrażanie nowoczesnych technologii produkcji mogą pomóc zredukować emisję CO2 w tym sektorze. Postawienie na zielone praktyki może wspierać zrównoważony rozwój oraz wpływać na poprawę jakości środowiska naturalnego.

Inwestycje w zielone technologie stanowią fundament dla trwałych zmian w polskiej gospodarce. Wsparcie dla technologii zielonych przyczyni się do:

1. Obniżenia poziomu emisji gazów cieplarnianych poprzez wdrażanie bardziej efektywnych rozwiązań energetycznych.
2. Rozwoju zielonego rynku pracy, co zwiększy zatrudnienie w sektorze odnawialnych źródeł energii.
3. Poprawy wyniku ekonomicznego przedsiębiorstw poprzez redukcję kosztów związanych z energią.

Wszystkie te działania mogą znacząco zmienić sytuację w Polsce, przyczyniając się do efektywnej redukcji emisji oraz tworząc zrównoważoną przyszłość dla kolejnych pokoleń. Rozwój polityki klimatycznej, skoncentrowanej na wsparciu dla technologii zielonych, jest krokiem w stronę lepszego zarządzania zasobami planety.